Zapomniana zbrodnia lasów piaśnickich
"Pamięci mieszkańcom Klukowa pomordowanym w lasach piaśnickich 21 listopada 1939."
Każdy z czytelników pewnie kojarzy ten pomnik... zatoczka autobusowa przy skrzyżowaniu ulic Radarowej i Radiowej. Ale czy każdy wie o co chodzi? W tym artykule postaramy się przybliżyć ten temat.
To miejsce wymaga szczególnej pamięci, bo byli tacy, którzy chcieli by poszło w zapomnienie - takie zdanie wypowiedział premier Donald Tusk podczas uroczystości w Piaśnicy 4. października 2009r.
O co chodzi?
Piaśnica (gmina Wejherowo) to największy na Pomorzu pomnik martyrologii Polaków. Ten leśny cmentarz nazywany jest Kaszubską Golgotą. W każdą pierwszą niedzielę października obchodzi się tu rocznicę tych wstrząsających wydarzeń.
Egzekucje dokonywane przez hitlerowców rozpoczęły się jesienią 1939 roku i trwały do 1940 roku. Ofiarą padli najbardziej aktywni Polacy, głównie z ówczesnego Powiatu Morskiego, tj. Ziemi Wejherowskiej i Puckiej oraz m. Gdyni. Byli wśród nich urzędnicy samorządowi, duchowni, nauczyciele, inteligencja oraz działacze organizacji polskich.
Bieg historii
Na miejscu egzekucji skazani musieli zazwyczaj rozebrać się do bielizny. Stojące lub klęczące na skraju dołów ofiary rozstrzeliwano następnie ogniem broni maszynowej, bądź zabijano strzałem z broni palnej w tył głowy, tak aby ciała spadały twarzą do grobu.
Egzekucje odbywały się zarówno w dzień, jak i w nocy - w świetle reflektorów samochodowych. Elżbieta Maria Grot ocenia, że w ciągu jednego tylko dnia SS-mani z oddziału Wachsturmbann "Eimann" byli w stanie rozstrzelać ok. 150 ludzi. Wskazują na to m.in. zeznania Josefa Lemke, Niemca z Wejherowa, który zaobserwował, iż transporty do Piaśnicy składały się zwykle z ok. pięciu samochodów ciężarowych, z których każdy przewoził około 30 skazańców.
Tak wyglądały egzekucje w Piaśnicy[1]:
Łącznie rozstrzelano około 12 tysięcy osób!
Pośród ofiar zidentyfikowano czternastu mieszkańców Klukowa:
- Stanisław Żywicki - kupiec
- Edward Darga - rolnik
- Brunon Elwardt - rolnik
- Jan Sebastian - rolnik
- Bernard Miotk
- Józef Barzowski
- Wiktor Mielewczyk
- Otton Szubert
- Józef Zieliński
- Klemens Żywicki
- Jak Ziegert
- Marian Schmit
- Jan Mehring
- Dionizy Cygert
Dokładnej liczby ofiar podać jednak nie można, gdyż większość "męczenników" została spalona. A spośród 35 zbiorowych mogił, o których mówią świadkowie udało się odnaleźć jedynie 30.
Zobacz zwiastun filmu "Pamięć. Tajemnica lasów Piaśnicy" upamiętniającego zbrodnię:
{video}piasnica/piasnica{/video}
[1] Źródło: Władysław K. Sasinowski: Piaśnica 1939-1944. Wejherowo: Komitet budowy pomnika ofiarom Piaśnicy, 1956; Włodzimierz Jastrzębski: "Terror i zbrodnia". Interpress, Warszawa 1974
Autorem tego tekstu jest Daniel Kossakowski.
Twórca i główny redaktor serwisu Klukowo.com oraz Matarnia24.pl od 2011 roku. Przewodniczący zarządu podczas pierwszej kadencji rady dzielnicy Matarnia.
